Lista społecznych umiejętności dziecka

Toddlers play at a water table

Społeczne umiejętności odnoszą się do tego, jak ktoś sobie radzi w kontaktach z innymi ludźmi. Lista podana poniżej została utworzona,aby pomóc nauczycielom i opiekunom ocenić umiejętności społeczne przedszkolaka. Założeniem listy nie jest rekomendowanie określonych zachowań, tylko pomoc nauczycielom w obserwacji, rozumieniu i wspieraniu dzieci w rozwijaniu ich społecznych umiejętności. Jeżeli dziecko ma dużo cech z podanej poniżej listy, prawdopodobnie nie potrzebuje specjalnej pomocy w rozwoju społecznym. Natomiast dziecko, które będzie charakteryzowało się tylko niewielką ilością cech z podanej poniżej listy, może odnieść korzyści z pomocy dorosłych w rozwijaniu społecznych umiejętności i uczeniu się budowania bardziej satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi.

I. Cechy indywidualne. Dziecko:

  • Zazwyczaj jest w dobrym nastroju.
  • Z chęcią przychodzi na zajęcia.
  • Umie sobie radzić z odrzuceniem i rozczarowaniem.
  • Okazuje zainteresowanie innym.
  • Okazuje zdolność do empatii.
  • Przejawia oznaki poczucia humoru.
  • Nie wydaje się być bardzo samotne

II. Umiejętności społeczne. Dziecko zazwyczaj:

  • Używając języka niewerbalnego w kontakcie ze swoimi rówieśnikami, uśmiecha się, macha ręką, przytakuje itd.
  • Oczekuje pozytywnej reakcji, kiedy inicjuje kontakt z drugą osobą
  • Jasno wyraża życzenia i preferencje; podaje powody swoich działań i uzasadnia swoje opinie.
  • Stanowczo i spokojnie domaga się swoich praw i dba o swoje potrzeby.
  • Nie daje się łatwo zastraszyć w przypadku potencjalnego „bullyingu”.
  • Odpowiednio wyraża swoją frustrację i gniew, bez potrzeby pogłębiania konfliktu i ranienia innych.
  • Włącza się do grupy dzieci, która bawi się albo pracuje.
  • Włącza się do dyskusji na dany temat; udziela się w zajęciach.
  • Stosunkowo łatwo podchodzi do zmiany swojej kolejki w grze czy w pracy.
  • Ma pozytywny kontakt z jednym albo dwoma rówieśnikami; wykazuje zdolność troski o innych i tęskni za kimś, jeżeli ten ktoś jest nieobecny.
  • Potrafi przyjmować i odbierać informacje; wyraża swoje zdanie na dany temat, wymienia się rzeczami z innymi dziećmi.
  • Potrafi negocjować i iść na kompromis w kontaktach z innymi.
  • Jest w stanie utrzymać przyjaźń z jednym albo dwoma rówieśnikami, nawet po kłótni.
  • Celowo nie przyciąga nadmiernie uwagi innych do siebie.
  • Akceptuje i cieszy się z obecności dzieci i dorosłych, którzy wymagają specjalnej troski.
  • Akceptuje i cieszy się z obecności dzieci i dorosłych, którzy należą do innych grup etnicznych.

III. Relacje z rówieśnikami. Dziecko:

  • Jest zazwyczaj akceptowane a nie zaniedbywane lub odrzucane przez inne dzieci.
  • Jest zazwyczaj traktowane z szacunkiem przez inne dzieci. Inne dzieci nie czują strachu w kontakcie z dzieckiem.
  • Bywa zapraszane do zabaw, pracy lub przyjaźni przez inne dzieci.
  • Jest określane mianem przyjaciela przez inne dzieci, lub inne dzieci mówią, że lubią bawić się lub pracować z dzieckiem.

IV. Relacje z dorosłymi. Dziecko:

  • Nie jest za bardzo zależne od dorosłych.
  • Reaguje odpowiednio na nowo poznanych dorosłych, nie podchodzi do nich ze strachem lub negatywnym nastawieniem.

Reference

Adapted from Assessing Young Children’s Social Competence by Diane E. McClellan and Lilian G. Katz. Champaign, IL: ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education.